NEDERLAND IN HET KLEIN
Geopark Heuvelrug Gooi en Vecht is Nederland in het klein: land van stuwwallen, polders en laagland, rivieren en zeekust, dijken en molens. Een gebied met sloten, rivieren, verdedigingslinies, imposante landgoederen en historische dorpen en steden. Vanaf het allereerste begin van bewoning is door de mens keihard gewerkt aan de ontwikkeling van de leefomgeving. In de eerste plaats ging het daarbij om grip krijgen op het water, productieve landbouw en economische welvaart. Het resultaat is prachtig, maar dit vergt blijvende zorg en aandacht. Zeker in deze tijd, waarin we als gevolg van de klimaatverandering te maken hebben met drogere zomers, nattere winters en verlies van biodiversiteit. Grote uitdagingen liggen voor ons. Daarom onze oproep om dit gebied te koesteren en vooral samen te werken aan een duurzame toekomst voor dit Geopark. Geopark Heuverug Gooi en Vecht richt zich vooral op de bijzondere aardkundige, ecologische en cultuurhistorische waarden en hun samenhang en ziet het als haar opgave deze blijvend onder de aandacht te brengen. In het Geopark zijn zogenaamde Geosites te vinden: bijzondere plekken waar de genoemde kenmerken samenkomen en te zien en te beleven zijn.
DE MENS EN HET WATER
De kern van het Geopark is de stuwwal, ontstaan in de voorlaatste ijstijd (ca 150.000 jaar geleden). Deze stuwwal heeft grote invloed gehad op de vorming van het landschap. Zo is de ligging van de Rijn veranderd na het ontstaan van de Heuvelrug. De enorme grondwaterbel in de ondergrond van de stuwwal zorgt voor kwelwater in de lagergelegen gebieden aan weerszijden en levert drinkwater van hoge kwaliteit. Het opwellende water werd ook benut om fraaie landschappen te creëren en voor militaire verdediging bij de Grebbelinie en de Nieuwe Hollandse Waterlinie. In het veen werd turf gewonnen, enkele eeuwen geleden de belangrijkste brandstof. Om landbouw mogelijk te maken, werden de resterende veengebieden ontwaterd.
Water is nog altijd van groot belang op de Heuvelrug en is hoofdthema van het Geopark. Er liggen urgente opgaven ten aanzien van de waterhuishouding en waterkwaliteit. Er zijn structurele maatregelen nodig voor de inrichting van het watersysteem, verhoging van de grondwaterspiegel en vermindering van ons watergebruik. Het Geopark pleit ervoor "Bodem en Water en Historie leidend" te laten zijn bij het maken van keuzes voor onze leefomgeving.
Zie verder www.geoparkhgv.nl.